Bạn đã bao giờ nói “Ái đau!”, “Ôi trời!”, “Tuyệt!”… khi nói chuyện hay khi viết cái gì đó chưa? Nếu câu trả lời là có thì bạn đã sử dụng một thán từ (từ cảm thán) rồi đấy.
Vậy thán từ trong tiếng Anh là gì nhỉ? Sử dụng thán từ tiếng Anh như thế nào cho hiệu quả bây giờ? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua bài viết ngắn sau đây nhé!
Thán từ trong tiếng Anh nghĩa là “interjection”. Bản thân từ này là sự kết hợp của hai thành phần gốc Latin là “inter” – ở giữa và jacĕre – quăng, ném.
Bởi thế, một thán từ (interjection) là một từ bạn quăng vào giữa các câu hay giữa các mạch suy tưởng để thể hiện một cảm xúc bất chợt xuất hiện trong bối cảnh lúc đó.
Các thán từ đứng độc lập
Do các thán từ thường diễn tả các cảm xúc bất chợt nên chúng thường được dùng để thể hiện sự ngạc nhiên/sửng sốt (theo cả hướng tốt và xấu) hoặc hào hứng.
Hãy xem các ví dụ sau:
Yikes! There’s a snake in the garage!
(Eo! Có một con rắn ở trong gara!)
You planned this party just for me? Wow!
(Bạn chuẩn bị bữa tiệc này để dành cho mình á! Wow!)
Ouch!That wasp just stung me!
(Au! Con ong kia vừa đốt mình!)
Oops. Terrific! Jordan will send you the contract this afternoon.
(Uầy. Kinh quá! Chiều nay Jordan sẽ gửi bạn bản hợp đồng).
Như vậy, chẳng có một quy định hà khắc nào về việc thán từ sẽ được đặt vào đâu giữa các câu.
Bạn có thể dùng thán từ ở trước hoặc sau câu trần thuật về sự việc đã dẫn đến cảm xúc đó. Bạn cũng có thể đặt thán từ đứng một mình mà không cần câu trần thuật nào giải thích cho nó (nghe có vẻ không hợp lý khi đặt một thán từ chơi vơi và chẳng đưa ra một lời giải thích hợp lý nào về tình huống thán từ đó được sử dụng, nhưng khi đặt vào một ngữ cảnh cụ thể thì bạn sẽ thấy hoàn toàn không khó hiểu chút nào đâu). Như trong trường hợp này chẳng hạn:
Chúng ta cũng hay sử dụng dấu chấm than (!) sau một thán từ, nhưng kể cả việc này cũng là không nhất thiết nhé.
Các thán từ trong một câu
Đúng, bạn có thể đặt thán từ vào giữa một câu. Khi đó chỉ cần viết thán từ trong dấu ngoặc đơn () hoặc dùng dấu phẩy (,) để phân cách thán từ với phần khác của câu là được.
Ví dụ:
I may not succeed, but, hey, at least I tried. The project was delayed because the logistics team made a few (ahem) miscalculations. It will take only thirty minutes (Wow!) to reach the city on the new train.
(Tôi có thể chưa thành công nhưng này, ít nhất thì tôi đã cố gắng. Dự án bị đình trệ bởi vì đội ngũ logistic đã tính toán (e hèm) hơi lệch một chút. Đi bằng đoàn tàu mới chỉ mất có 30 phút (wow!) để tới thành phố thôi).
Nhưng hãy nhớ, phải phân tách thán từ khỏi các thành phần khác chứ đừng bỏ chúng lơ lửng giữa câu gây hoang mang cho người đọc đấy nhé!
Đừng viết thế này:
I forgot to do the homework assignment oops but my teacher gave me an extra day to finish it.
Hãy viết thế này:
I forgot to do the homework assignment (oops), but my teacher gave me an extra day to finish it.
(Mình quên làm bài tập về nhà rồi (oops), nhưng giáo viên cho mình thêm một ngày để hoàn thành nó).
Đừng viết thế này:
Gee I hadn’t thought of that.
Mà viết thế này:
Gee, I hadn’t thought of that.
(Chết thật, mình chưa từng nghĩ về điều đó).
Sử dụng thán từ lúc nào
Thông thường các thán từ được dùng tách biệt khỏi câu nên bạn sẽ đỡ lo sử dụng thán từ không đúng ngữ pháp. Thay vào đó chúng ta hãy để tâm vào việc sử dụng thán từ trong khi viết như thế nào cho hợp lý.
Nếu các bạn hay xem các TV sê ri của Mỹ như Friends, How I met your mother hay The Big Bang Theory thì sẽ thấy các nhân vật sử dụng thán từ với các tần suất khá thường xuyên phải không?
Như vậy, thán từ khá phù hợp để sử dụng khi viết những văn bản đời thường, đôi khi được sử dụng trong diễn thuyết. Bởi lẽ lúc này, việc thể hiện cảm xúc của bản thân để kết nối với người đọc, người nghe sẽ mang lại hiệu quả truyền đạt rất cao.
Tuy nhiên đối với các văn bản trang trọng hay mang tính học thuật, việc sử dụng thán từ lại không đảm bảo được tính trang trọng hay học thuật của bài viết. Nên bạn hãy chú ý đừng dùng thán từ đối với loại văn bản này nhé!
Tuyệt! Bây giờ thì bạn đã sẵn sàng dùng thán từ để thể hiện cả ý tưởng và cảm xúc của mình bằng tiếng Anh rồi đấy. Yay!
Hãy để lại comment về một (vài) câu/trường hợp sử dụng thán từ của riêng bạn ở dưới đây nhé. Còn trong trường hợp bạn vẫn đang hoang mang về cách sử dụng thán từ và các từ vựng tiếng Anh, sao lại không thử xem các TV sê ri mình đã nhắc đến phía trên với eJOY Go tại đây nhỉ?